گیربکس یا چرخ دنده وسیله ای است که با کمک آن می توان کار انتقال نیرو را به وجود آرود. از گیربکس در خوردو و برخی ابزار برقی و شارژی استفاده می شود. در واقع بیشترین استفاده و متداول ترین آنها در میان مردم گیربکس در خودرو است. گیربکس با تشکیل شدن از اجزا مختلف قدرت و نیرو را به موتور منتقل می کند و موجب حرکت موتور و در نهایت خودرو یا ابزار می شود. با این توضیحات اولیه می خواهیم به تعریف گیربکس چیست بپردازیم.
در توضیح اولیه گیربکس چیست می توان گفت: گیربکس عامل تولید کننده نیرو و عامل انتقال دهنده آن است. گیربکس دارای انواع مختلف و اجزا تشکیل دهنده متفاوت است. برای شناخت هرچه بیشتر شما عزیزان با موضوع گیربکس چیست در این مقاله به صورت کامل و مفصل به این مورد خواهیم پرداخت. همراه ما باشید.
انواع گیربکس
پس از معرفی گیربکس چیست در ادامه به معرفی انواع آن می پردازیم. گیربکس که به آن چرخ دنده هم گفته می شود وسیله ای است که کار انتقال قدرت را انجام می دهد. در واقع گیربکس قدرت تولیدی موتور را به وجود می آرود. با توجه به مکانیم کاری که گیربکس دارد آن را می توان به انواع زیر تقسیم بندی کرد.
گیربکس دستی
از ساده ترین انواع گیربکس مدل دستی آن است. این نوع گیربکس با استفاده از دنده و میل ماهک کار می کند. با استفاده از این دو می توان روی گشتاور و دور موتور کنترل داشت. در واقع با استفاده از این دو، می توان چرخ دنده های داخل گیربکس را درگیر یا آزاد کرد. هر چرخ دنده، نسبت دنده خاصی را ایجاد می کند.
پوسته گیربکس: پوسته بیرونی گیربکس که قطعات را در خود جای می دهد.
محورهای دنده: محورهایی که چرخ دنده ها روی آنها سوار می شوند.
چرخ‌دنده‌ها: بخش دندانه دار که با درگیر شدن هم، نسبت دنده را تغییر می دهند.
میل ماهک: محوری که توسط راننده از طریق دنده ها جابجا می شود و چرخ دنده‌ها را درگیر یا آزاد می کند.
کلاچ: قطعه ای که نیروی موتور را به گیربکس وصل یا قطع می کند.
یاتاقان ها: قطعاتی که برای روان کردن حرکت محورها و چرخ دنده ها به کار می روند.
گیربکس‌های اتوماتیک
گیربکس اتومات نسبت به گیربکس دستی مکانیزم پیشرفته تر و ساده تری دارد. در گیربکس های اتوماتیک نیز به تعویض دنده و میل ماهک نیست. در واقع سیستم گیربکس با توجه به سرعت و دور موتور کار می کند. با فشردن پدال می توان انتقال نیرو را به راحتی انجام داد. در گیربکس اتوماتیک، از مبدل گشتاور برای انتقال گشتاور موتور به سیال داخل گیربکس استفاده می شود.
در واقع نوع چیدمان چرخ دنده ها به صورتی است که؛ چرخ دنده ها توسط شیرهای هیدرولیکی و با فرمان واحد کنترل الکترونیکی تغییر می‌کند.
برای خرید گیربکس صنعتی به صنایع گیربکس پولادین پارت مراجعه نمایید.
مبدل گشتاور: قطعه ای که گشتاور موتور را به سیال داخل گیربکس منتقل می کند.
مجموعه دنده سیاره ای: مجموعه ای از چرخ دنده ها که با تغییر چیدمان خود، نسبت دنده را تغییر می دهند.
شیر های هیدرولیکی: قطعاتی که با کنترل جریان سیال، عمل تعویض دنده را انجام می دهند.
واحد کنترل الکترونیکی: کامپیوتری که با دریافت اطلاعات از سنسور های مختلف، دنده مناسب را انتخاب می کند.
گیربکس‌های دوال کلاچ
گیربکس دوال کلاچ در واقع همان گیربکس دستی است اما با یک ساختار پیشرفته که در جعبه دنده ها بکار رفته است. ساختار آنها شبیه به گیربکس‌های دستی معمولی است اما با استفاده از دو جعبه دنده مستقل که هر یک به سیستم کلاچ جداگانه مستقل خود مرتبط هستند. در این گیربکس دنده ها به صورت زوج و فرد و کاملا جدا گونه روی گیربکس تعبیه شده اند.اجزای اصلی گیربکس دوال کلاچ شامل موارد زیر است.
دو کلاچ مجزا: یکی برای دنده‌های زوج و دیگری برای دنده‌های فرد است.
دو مجموعه دنده سیاره‌ای: یکی برای دنده های زوج و دیگری برای دنده‌های فرد است.
